Binnenland
KRO-NCRV

Wat is de oorsprong van de zachte G?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Wat is de oorsprong van de zachte G?

Onder de rivieren en bij onze zuiderburen is de zachte G vaste prik, maar daarbuiten klinkt de G over het algemeen een stuk harder. Wat kwam eerst? En waar komt het verschil vandaan? Taalwetenschapper Alexia Kerkhof legt het uit bij Spraakmakers.

Video niet beschikbaar

In Limburg en Brabant is de zachte G niet weg te denken, maar ook in delen van de Achterhoek, Friesland en Drenthe kan de G hetzelfde klinken als hoe Vlamingen het uitspreken, aldus Kerkhof.

Hollands dialect

De Nederlandse taal maakt van de G "twee verschillende klanken die op verschillende plekken thuishoren", weet Kerkhof. En dat was al zo in de middeleeuwen, vertelt de taalwetenschapper. "Het Vlaams en het Brabant heeft dat gewoon zo gehouden, terwijl het Hollands het dialect is dat dat veranderd heeft."

Geschreven tekst

Het onderscheid tussen de harde G en de zachte G werd vroeger in geschreven tekst uitgedrukt door bij een harde G gebruik te maken van 'ch' en bij de zachte G van 'g'. Volgens Kerkhof is het onbekend waarom de Hollandse provincies er op een gegeven moment mee stopten, maar wel wanneer, namelijk in de 18e eeuw.

Deftig

Maar waarom verdween de zachte G uit de Noordelijkere provincies? "De harde G werd een tijd gezien als iets van het platteland", aldus Kerkhof. "Deftige mensen in Den Haag maakten in de 17e eeuw nog een zachte G, dus het moet vanuit het platteland van Holland uiteindelijk de standaardtaal binnen zijn gekomen."

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie
OSZAR »